• Design
  • Wokół nas
  • 01.10.2020
  • 1633 wyświetleń

Nowe życie domu portiera drożdżowni Henryka Bienenthala

Rewitalizacja to proces mający na celu przywracanie do życia zdegradowanych obszarów i zabudowań, w tym również historycznych obiektów wyróżniających się na tle nowoczesnych inwestycji. Mieszkańcy zabytkowych budynków doceniają je w szczególności za nietuzinkową architekturę i wyjątkowy klimat. Jednym z takich projektów na mapie Warszawy jest Aroma Park – osiedle mieszkaniowe, które powstaje na terenie dawnej gorzelni drożdżowej Henryka Bienenthala na Białołęce. Do tej pory, dzięki naszym staraniom, świetność odzyskał dom portiera, który znajduje się tuż przy wejściu na teren działki od strony ul. Klasyków. Chcesz dowiedzieć się o nim więcej? Zapraszamy do lektury.

 

Trochę historii

Teren, na którym budujemy osiedle Aroma Park, ma bardzo bogatą i ciekawą historię. W latach 1902-1904 na tym obszarze, w miejscu dawnego folwarku Dąbrówka, powstała gorzelnia drożdżowa żydowskiego przedsiębiorcy Henryka Bienenthala. Zakład odegrał ważną rolę w rozwoju gospodarczym, urbanistycznym oraz demograficznym Warszawy i jej okolic. W okresie międzywojennym był jednym z największych tego typu obiektów w całym kraju pod względem produkcji drożdży na potrzeby piekarstwa (według statystyk z 1926 roku zajął 6. miejsce na 16 działających wówczas drożdżowni) oraz produkcji spirytusu.

Portiernia przed rewitalizacją_1 1000x600.jpg

Gorzelnia drożdżowa Henryka Bienenthala działała tu do przełomu lat 1944-1945. Po II wojnie światowej nie zdecydowano się na wznowienie produkcji w tym samym miejscu. Maszyny przeniesiono do Józefowa, gdzie wybudowano nowy obiekt. Po 10 latach, w 1955 roku, na terenie dawnej drożdżowni rozpoczęła produkcję Warszawska Fabryka Syntetyków Zapachowych, znana powszechnie jako AROMA. Od końca lat 60. firma widnieje pod szyldem „Pollena-Aroma” i jest najstarszą oraz największą polską firmą produkującą kompozycje zapachowe i aromaty spożywcze. Swoją działalność przy ul. Klasyków zakończyła w 2012 roku, przenosząc swój zakład do Nowego Dworu Mazowieckiego. To właśnie do niej nawiązuje nazwa naszego osiedla mieszkaniowego na Białołęce.

Portiernia przed rewitalizacją_2 1000x600.jpg

 

Jeden kompleks, cztery zabytki

Henrykowska fabryka to jeden z lepiej zachowanych zakładów przemysłowych z przełomu XIX i XX wieku w Warszawie, a jednocześnie pierwsza i jedyna gorzelnia drożdżowa w okolicy, która przetrwała do dziś. Ponadto do rejestru zabytków województwa mazowieckiego oraz do gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy wpisane zostały cztery budynki wchodzące w skład kompleksu drożdżowni:

  • pięciokondygnacyjny budynek główny, zlokalizowany przy południowej granicy działki;
  • magazyn spirytusu, położony na zachód od budynku głównego;
  • unikalna, piętrowa willa fabrykancka, w której najprawdopodobniej kwaterowali i pracowali wyżej postawieni pracownicy fabryki, ukryta za drzewami na wschód od bramy wjazdowej od ul. Klasyków;
  • portiernia znajdująca się tuż przy wejściu na teren działki od strony ul. Klasyków. To właśnie ten budynek poddaliśmy rewitalizacji w pierwszej kolejności.

 

Dom portiera odzyskał dawny blask

Dom portiera zawdzięcza swój reprezentacyjny charakter zwieńczeniom podziałów na elewacji półokrągłymi łukami. Wzbogacony został także niską dobudówką sprzed I wojny światowej. Przystępując do opracowania projektu rewitalizacji tego pięknego budynku, postawiliśmy sobie za cel przywrócenie jego blasku z czasów działania drożdżowni. Chcieliśmy jak najlepiej odwzorować historyczny charakter portierni, zachowując przy tym jak najwięcej architektonicznych detali.

Opracowanie projektu zostało poprzedzone ekspertyzą stanu technicznego budynku oraz ekspertyzą mykologiczną drewnianej więźby dachowej. Następnie plan rewitalizacji został skonsultowany i zatwierdzony przez Stołecznego Konserwatora Zabytków.

Portiernia po rewitalizacji_1 1000x600.jpg

W całym procesie najważniejszy był remont elewacji polegający na usunięciu tynków i warstw farby, a także wymianie stolarki i odtworzeniu oryginalnego układu otworów drzwiowych i okiennych, który został zmieniony w czasie działalności zakładów Pollena-Aroma. Już częściowe skucie tynków umożliwiło nam odnalezienie oryginalnych nadproży otworów drzwiowych i okiennych. Na tej podstawie prowadziliśmy dalszą rewitalizację elewacji. W miejscach, w których brakowało oryginalnych cegieł, wykorzystaliśmy nowe – odpowiednio dobrane kolorystycznie oraz postarzone w procesie delikatnego piaskowania. Zachowaliśmy też oryginalne ceglane ściany działowe. Wymianie musiał natomiast ulec dach. Było to konieczne ze względu na bardzo zły stan techniczny więźby dachowej. W ramach rewitalizacji wykonaliśmy także izolację przeciwwodną fundamentów.

Efekty naszej pracy może zobaczyć każdy, kto przejeżdża obok Aroma Park ul. Klasyków. Obecnie w dawnej portierni działa biuro sprzedaży YIT, w którym można zapoznać się z ofertą mieszkań nie tylko na tym osiedlu, ale także w Domu Mehoffera, realizowanym przy skrzyżowaniu ulic Mehoffera i Światowida. Serdecznie zapraszamy tu także miłośników starego budownictwa, którzy chcą zobaczyć, jak wyglądał dom portiera w czasach swojej świetności.

Portiernia po rewitalizacji_2 1000x600.jpg